Đại tá, thạc sỹ Lê Đức Dũng
Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề số 4-BQP
Trường Cao đẳng nghề số 4 – Bộ Quốc phòng tiền thân là Trung tâm xúc tiến việc làm Quân khu 4, thành lập tháng 12/1993. Đứng chân tại Thành Phố Vinh, tỉnh Nghệ An, là thành phố trẻ, khá năng động. Qua nhiều giai đoạn phát triển, tháng 5/2011 Trường đã được nâng cấp thành trường Cao đẳng nghề. Với chức năng nhiệm vụ chính là đào tạo nghề, tư vấn giới thiệu việc làm cho bộ đội xuất ngũ, các đối tượng chính sách xã hội, con em dân tộc vùng sâu, vùng xa và nước bạn Lào. Gần 18 năm qua trường đã đào tạo nghề cho hơn 60.000 người. Quy mô đào tạo không ngừng phát triển. Những năm gần đây, lưu lượng của Trường đào tạo hàng năm từ 9000 đến hơn 11.000 học sinh, sinh viên. Chất lượng đào tạo ngày càng được nâng lên, hàng năm học sinh, sinh viên tham gia tay nghề cấp tỉnh, toàn quân và toàn quốc đều đạt thành tích cao; 90% tốt nghiệp ra trường đều được Trường giới thiệu việc làm hoặc tự liên hệ việc làm với thu nhập ổn định, được các doanh nghiệp và xã hội đánh giá cao. Đây là một trong bốn trường được đánh giá có chất lượng hàng đầu trong hệ thống các trường dạy nghề Quân đội, cũng là một trong số các trường có uy tín trong cả nước hiện nay; khẳng định là địa chỉ dạy nghề tin cậy về dạy nghề và tư vấn giới thiệu việc làm cho mọi đối tượng, trước hết là thanh niên lựa chọn con đường học nghề để lập nghiệp. Trong quá trình xây dựng và trưởng thành, Trường đã được đón nhận Huân chương lao động hạng 3, Bằng khen của Thủ tướng chính phủ, 11 năm liền đạt danh hiệu đơn vị quyết thắng và cờ thi đua cấp Quân khu; nhiều bằng khen của UBND tỉnh Nghệ An và các Bộ, ngành Trung Ương. Hiện nay, trường được Chính phủ quyết định đầu tư nhiều ngành trọng điểm đạt chuẩn trình độ quốc tế, khu vực Asean và quốc gia giai đoạn 2011-2015.
Một trong những nguyên nhân để có được kết quả đó là Trường đã và ngày càng đặc biệt quan tâm gắn đào tạo sát với thực tiễn, nhu cầu sử dụng nhân lực của xẫ hội và doanh nghiệp; coi đây là chủ trương xuyên suốt, đảm bảo cho Trường phát triển nhanh và bền vững. Cụ thể hóa quan điểm đổi mới về phát triển giáo dục-đào tạo và chiến lược ưu tiên phát triển nhanh nguồn nhân lực, trước hết là nguồn lực chất lượng cao của Đảng, Nhà nước ta.
Để có định hướng đúng, Trường đã nghiên cứu, nắm bắt thông tin các chương trình phát triển toàn cầu, quốc gia, thâm nhập thị trường sử dụng lao động để xác định, xây dựng các ngành nghề đào tạo phù hợp. Thực hiện đa dạng các loại hình đào tạo theo nhu cầu và xu thế xã hội cần, ưu tiên những ngành nghề có tính chất mũi nhọn. Hiện nay Trường đào tạo 3 cấp trình độ cao đẳng, trung cấp và sơ cấp nghề như: Công nghệ ô tô; Cơ khí hàn; Công nghệ chế tạo vỏ tàu thuỷ: Điện công nghiệp; Vận hành sửa chữa thiết bị lạnh: Công nghệ thông tin; Kỹ thuật lắp ráp sửa chữa máy tính; Sửa chữa điện dân dụng; Sửa chữa điện nước; Vận hành máy xúc ủi; Xây dựng; Vệ sỹ - bảo vệ; Ngoại ngữ, định hướng xuất khẩu lao động; Lái xe ô tô các hạng; mở những lớp vừa học nghề, vừa học văn hóa cho những học sinh mới tốt nghiệp chương trình THCS và chưa tốt nghiệp PTTH. Trong đó các nghề được Trường đang chú trọng tập trung phát triển là: Công nghệ ô tô đạt chuẩn quốc tế, Hàn đạt chuẩn Khu vực Asean và Điện công nghiệp đạt chuẩn quốc gia. Từng ngành nghề cụ thể, hệ thống chương trình, giáo trình, kế hoạch đào tạo của nhà trường được cập nhật, bổ sung, hoàn chỉnh, cấu trúc chủ yếu theo hướng Modul hoá để đảm bảo tính cơ động, tính liên thông; lý thuyết gắn với thực hành; lấy thực hành là chính với thời gian học 75-80%; tăng cường tổ chức giáo viên và học sinh, sinh viên đia thực tế tại doanh nghiệp và các cơ sở sản xuất; tạo điều kiện cho thuận lợi cho người học cọ xát, không ngừng nâng cao trình độ tay nghề. Cùng với tổ chức đào tạo nghề trên, Trường đã phối hợp đào tạo theo địa chỉ các lớp từ trung học chuyên nghiệp đến đại học và sau đại học; đào tạo một số ngành nghề cho con em nước bạn Lào. Với nền tảng đó, và quyết tâm đổi mới, quan điểm “mở”- linh hoạt trong đầu tư phát triển quy mô, ngành nghề đào tạo sẽ tạo đà cho Trường tăng thêm khả năng đáp ứng yêu cầu sử dụng của doanh nghiệp.
Về cơ sở vật chất, Trường đã quan hệ với địa phương xin 30 héc ta đất, thực hiện tốt đền bù giải tỏa để quy hoạch mặt bằng. Sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn các dự án hỗ trợ của Nhà nước về “ Đổi mới, nâng cao năng lực đào tạo nghề ”, vốn chương trình ODA, các nguồn vốn trên cấp và nội lực đơn vị hàng trăm tỷ đồng để xây dựng hệ thống giảng đường, phòng học chuyên sâu và đa chức năng, xưởng thực hành, thư viện điện tử…, cơ sở hạ tầng khang trang. Mua sắm, nhập những thiết bị dạy nghề tân tiến, hiện đại, được nhập từ các nước có nền khoa học kĩ thuật tiên tiến như Đức, Áo, Nhật Bản …và những doanh nghiệp có uy tín trong nước, nhằm phục vụ công tác đào tạo. Đây là một trong những điều kiện quan trọng để nâng cao chất lượng dạy học và là tiêu chí cần thiết mà người học và doanh nghiệp đòi hỏi đối với Trường.
Đào tạo gắn với doanh nghiệp thành công phải kết hợp nhuần nhuyễn của các yếu tố. Nhân tố được đặt lên hàng đầu là đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cả về số lượng và chất lượng. Với các biện pháp đồng bộ: Tuyển chọn, thu hút cán bộ, giáo viên có trình độ cao, đào tạo đúng chuyên môn về Trường giảng dạy; khuyến khích, tạo điều kiện, có cơ chế hỗ trợ cán bộ, giáo viên học nâng cao; tăng cường tập huấn, thực tế, học hỏi kinh nghiệm, trau dồi ngoại ngữ, tích cực nghiên cứu, đưa ra các sáng kiến đề tài áp dụng có hiệu quả trong đào tạo, làm lợi cho Trường hàng tỷ đồng; gắn với rèn luyện, bồi dưỡng động cơ phấn đấu, sự tâm tâm huyết với nghề nghiệp… Hiện nay 100% giáo viên đạt chuẩn theo luật dạy nghề, tỷ lệ sau đại học trên 30% và sẽ tăng nhanh hàng năm. Hàng chục giáo viên của Trường đã đạt giải cao trong các hội giảng cấp quốc gia, toàn quân và cấp tỉnh. Công tác quản lý đào tạo, phương pháp dạy học luôn được đổi mới, theo hướng tích cực hoá, lấy người dạy làm vai trò chủ đạo, lấy người học làm trung tâm; đẩy mạnh cải cách hành chính, tích cực ứng dụng công nghệ mới vào quản lý, dạy học. Đổi mới và tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả chặt chẽ, từng bước thực hiện “ chuẩn đầu ra”.
Thực hiện phương châm “dạy nghề đi đôi với dạy người”. Với môi trường sư phạm, đào tạo đội ngũ kỹ thuật, vừa có tính kỷ luật quân đội cao. Chính vì vậy học sinh, sinh viên không chỉ được trang bị một cách toàn diện, có hệ thống về kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp mà Trường còn hết sức chú trọng xây dựng đạo đức, ý thức, thái độ nghề nghiệp, tác phong công nghiệp đáp ứng với từng chuyên môn ngành nghề.
Đào tạo theo “đơn đặt hàng” đã được ký kết thể hiện rõ nét về mô hình đào tạo gắn với doanh nghiệp. Nhà trường luôn gắn kết với các doanh nghiệp để thực hiện “4 cùng” theo quy trình đào tạo chính. Một là - cùng xác định mục tiêu, kế hoạch đào tạo cho từng loại ngành, nghề cụ thể. Hai là - cùng xây dựng, chỉnh lý nội dung chương trình đào tạo. Ba là - đội ngũ giáo viên, kỹ sư và chuyên gia lành nghề, trợ giảng, cán bộ quản lý các bên (đã được đào tạo chứng chỉ sư phạm) cùng phối hợp đào tạo và quản lý đào tạo. Theo chương trình đào tạo modun, phải đan xen, sắp xếp hợp lý để giáo viên, học sinh, sinh viên của trường đi thực tế, thực tập tại các doanh nghiệp nhằm ứng dụng kiến thức được trang bị vào thực tiễn và làm cơ sở để tiếp nhận các nội dung học mới. Bốn là - Kết thúc các khoá học Trường và doanh nghiệp cùng tổ chức thi, đánh giá kết quả, rút kinh nghiệm, thực hiện hợp đồng sau đào tạo.
Để học sinh, sinh viên tốt nghiệp ra trường đến với doanh nghiệp. Trường đã thành lập đạo trung tâm Tư vấn và giới thiệu việc làm trực tiếp đảm nhiệm phối hợp đưa người đến làm việc tại Tổng Công ty sông đà, Công ty xây dựng 47 và Công ty 36 – BQP, Tập đoàn dầu khí Việt Nam và Ban quản lý các khu công nghiệp lớn…; liên hệ các cơ quan chức năng: Ban quản lý xuất khẩu lao động ngoài nước, Cục kinh tế – BQP, Sở Lao động cácTỉnh; làm việc với các doanh nghiệp có uy tín như Sovila co, TraCodi, HiteCo, Tracimecxco…đào tạo ngoại ngữ, giáo dục đính hướng, giới thiệu người lao động đi làm việc tại các nước Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Đài Loan, Ả Rập Thống nhất (UAE)….đảm bảo quyền lợi cho người lao động theo hợp đồng đã và quy định của Nhà nước; đặc biệt quan tâm bộ đội xuất ngũ. Những năm gần đây Trường đã giới thiệu hàng năm cho 1.500-2.000 người, với mức lương phổ biến lao động trong nước 4 - 5 triệu đồng/tháng; lao động ngoài nước 600-1000 USD/ tháng, thị trường thu nhập cao 1.500-2000 USD/ tháng. Nắm vững các thông tin của người lao động để phối hợp giải quyết những vướng mắc, sự cố; chủ động phòng ngừa tiêu cực. Mới đây nhất, Trường thông qua phối hợp với Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam ký kết chuẩn bị đào tạo 2 vạn nhân lực làm việc tại Khu công nghiệp Nghi Sơn. Trong đó đối tượng được ưu tiên tuyển chọn là bộ đội xuất ngũ. Theo đó, Trường sẽ tổ chức đào tạo theo chương trình tiêu chuẩn quốc tế, sau khi được đào tạo, tốt nghiệp ra trường các học viên sẽ được cấp bằng của Pháp.
Phát triển quy mô, tăng cường hợp tác quốc tế, đa dạng các loại hình đào tạo, tập trung các ngành nghề tiếp cận trình độ quốc tế, khu vực ASeAn và đạt chuẩn quốc gia. Lấy chất lượng đào tạo là sự lựa chọn hàng đầu, tư vấn giới thiệu việc làm là ưu tiên số một; đào tạo gắn với doanh nghiệp và nhu cầu sử dụng của xã hội. Đây vừa là định hướng, mục tiêu và là nhân tố góp phần quan trọng xây dựng trường không ngừng lớn mạnh, luôn là địa chỉ tin cậy về đào tạo nghề chất lượng ngày càng cao, đáp ứng với yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho sư nghiệp công nghiệp hóa -hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.